Erzurum Gelenekleri Örf ve Adetleri..

Erzurum Gelenekleri ve Görenekleri. Erzurum Örf ve adetleri. Erzurum Türküleri, Erzurum Kültürü. Erzurum Evliyaları.

A⁺

A^-

12.05.2022

Erzurum Gelenek ve Görenekleri..

Kadim şehir Erzurum’un geçmişten bugüne uzanan köklü bir geçmişi bulunmaktadır. Çok zengin geleneklere sahip olan Erzurum, başlı başına bir medeniyettir. Sizler için Erzurum yöresine ait gelenek, görenek, örf ve adetleri derledik..

Erzurum’un Manevi Büyükleri..

Erzurum diğer namıylada Evliyalar Şehri olarak ta bilinir. Erzurum’lu bir çok meşhur İslam alimi vardır. İşte Erzurum Şehrinin Manevi Önderleri..

Erzurum’lu İbrahim Hakkı Hz.
Abdurrahman Gazi Hz.
Alvarlı Efe Hz.
Pir Ali Baba Hz.
Ömer Nasuhi Bilmen Hz.
Habib Baba Hz.
Hasan Basri Hz.
Abbas Mehdi Hz.
Seyyid Abdurrezzak Ali Efendi Hz.
Arapkirli Ömer Baba Hz.

Erzurum Yöresine ait bütün yemekler hakkında bilgi almak için tıklayın..

Erzurum Giyim Kuşamı

Erzurum, giyim kuşamda çağdaş ve geleneksel ögelerin iç içe bulunduğu bir şehirdir. En çok giyilen kadın giysileri, üç etek ve Bindallı’dır. Üç etek şalvarla birlikte giyilir.

Kadife, kumu gibi ağır kumaşlardan yapılan entariler, üste giyilen ceket, yelek ve gümüş kemerler geleneksel kadın giyiminin dikkat çekici ögeleri arasındadır.

Erzurum Kadınları İhram

Geleneksel erkek giyimini ise başlarda külah, beyaz keçe ve sarık, kaba düz kumaştan düz yelek ve göğsü bağcıklar ile tutturulmuş, yakası açık siyah kazak oluşturur.

Erzurum Çay Kültürü

Türkler, Anadolu’ya gelmeden önce çayı bilmelerine karşın Anadolu’ya ve Erzurum’a gelmesi birkaç yüz yıl öncesine dayanır. Çay, Erzurum’da çok büyük kabul görmüş ve şehir çay kültürüne önemli katkılar yapmıştır.

Erzurum Kıtlama çay

“Kıtlama çay” ve semaver, Erzurum çay kültürünün vazgeçilmezleri arasında yer alır. Kesme çay şekerinin küçük parçalar halinde kullanılarak ağızda eritilmesi, “Kıtlama Çay” olarak adlandırılmaktadır.

Erzurum Cirit Geleneği

Cirit; takımlar halinde at üzerinde oynanan eski bir Türk savaş oyunudur. At üzerindeki iki takım oyuncularının meşe veya kavak ağacından yapılan yaklaşık 1 metre uzunluğundaki sopaları hareket halindeyken birbirlerine atmalarıyla oynanır.

Erzurum Cirit Geleneği

Puanlama hakem heyeti tarafından yapılır. Cirit, tarih boyunca Orta Asya’dan Anadolu’ya kadar Türk coğrafyasında oynanmıştır. Bu gelenek bugün Erzurum ve çevresinde sürdürülmektedir.

Erzurum Düğün Gelenekleri

Davullu zurnalı köy düğünü Anadolu’nun her yerinde olduğu gibi Erzurum’da da tercih edilir. Erzurum’da düğünler genellikle sonbahar aylarında yapılır. Bunun da nedeni, düğün için yapılacak harcamalar nedeniyle hasadın beklenmesi Düğünlerde damat ve geline altın takılar takılır.

Erzurum Düğün Gelenekleri

Erzurum Kız İsteme Geleneği

Gelinlik çağına gelen genç kızlara çevrede dünürcü gelinir. Bu dünürcüler bir tane olabileceği gibi aynı anda birden fazla da olabilir.

Kıza gelen dünürcülere kız babası düşüneceğini söyler. Kız babası kıza doğrudan doğruya kiminle evlenmek istediğini soramadığı için bir kadın tarafından kıza kaç tane taliplisi varsa o kadar ayrı renkte mendil getirilir.

Erzurum Kız İsteme Koç Geleneği

Bu mendillerin kime ait olduğu da söylenir. Kızın kime gönlü varsa o kişiye ait mendili düğümler ve böylece kiminle evlenmek istediğini belirtir.

Erzurum Çocuk Gelenekleri..

Doğum ve Sonraki Törenler : Doğum öncesi akraba ve komşulardan tecrübeli ve yaşlı kadınlar evde toplanır. Anne adayının yanında ayrılmazlar. Doğumu en tecrübeli kadın yaptırır ve ömür boyu çocuğun ebesi olarak kalır.

Doğum gerçekleşince bebeğin göbeği kesilerek bağlanır. Zaman geçirmeden yıkanarak bir beze sıkı sıkı sarılır. (Kundaklanır)

Doğumdan sonra göbedelik töreni yapılır. Bu tören yapılırken maddi durumu iyi olanlar ziyafet verir, iyi olmayanlar ise lokum ve bisküvi dağıtırlar.

Ad verme : Ailenin en yaşlı erkeği çocuğu kucağına alarak kulağına ezan okuyarak ismini verir.
Tuzlama : Bebek doğduktan 3 gün sonra yakın komşularının ve akrabalarının toplandığı ev ortamında bebek bal karıştırılmış tuzla tuzlanır. (Büyüdüğünde teni kokmasın diye)

Diş Diricesi (Gölleme) : Bebeğin ilk çıkardığı dişi gören ilk kişi çocuğa hediye alır.Ve diş diricesi (nohut , mısır, fasulye ve buğdayın haşlanmasıyla yapılan yiyecek) pişirilerek gelenlere ikram edilir. Gelmeyenlere gönderilir.

Erzurum Çocuk Gelenekleri

Günümüzde ise gelişen teknoloji sayesinde bebeğin cinsiyeti, sağlıklı mı yoksa özürlü mü olduğu önceden belirlenebilmekte, hastanelerde hijyenik ortamda doğum yaptırılmaktadır.

Erzurum Bar Oyunu Geleneği

Erzurum’da oynanan halk oyunlarına “Bar” adı verilir. Bar en başta “birliktelik” ifade eder. Kadın ve erkek barları olmak üzere iki ayrı bölümde oynanmaktadır. Erzurum barlarında oyun içindeki figürler, ağır başlılık ve mertliğin ifadesidir.

Erzurum Bar Oyunu

Günümüzde açık alanda, sahnede ve çeşitli orta oyunlarında oynanan erkek barları şunlardır. Baş bar, Dikine, Hoş bilezik, Sekme, Dal dalan, Tamzara, Koçeri, Dellay bey, Turna barı, Karabağ ve Hançer.

Erzurum Türküleri

Erzurum kültürü zenginliği Türkülerinde de görmek mümkün. Erzurum’lu Emrah, Sümmani Baba gibi hak aşıklarının yazdığı nağmeler hâlâ günümüzde dilden dile söylenmektedir. Erzurum yöresine ait severek dinlenen bazı meşhur Türküler;