Nefs Nedir? Nefsin Mertebeleri Nelerdir?

Tasavvufi öğretilerde, nefis ve onun mertebeleri sık sık işlenmektedir. Bu bağlamda Kur’an-ı Kerim’de ve hadis-i şeriflerde de insanlar nefsin telkinlerine karşı tembihlenmiştir. Dolayısıyla, Müslümanların büyük bir çoğunluğu nefis ve mertebeleri hakkında bazı araştırmalar yapmaktadır. Sizler için nefis nedir ve nefsin mertebeleri nedir sorularının cevabını araştırdık. İşte, nefis terimi hakkında bilinmesi gereken tüm detaylar.

İslam’da doğan her insanın tertemiz olduğuna inanılmaktadır. Ancak, özellikle hakikati kavrama eğilimiz olan insanların nefisleri zamanla kirlenir. Bu bağlamda nefis ile şeytan işbirlikçi olarak nitelendirilmektedir.

Tasavvufi yaklaşımlarda şer ve günaha sebep olan kötü huy ve isteklerin tamamı nefis olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda, şeytanın insanlara olan vesvesesini de nefis aracılığı ile ilettiğine inanılmaktadır. Şeytan, nefislerini kullanarak insanlara günahları güzel gösterir ve kendisini sürekli bu yola gelmesi için telkin eder. Bu telkinlere uyarak, nefsine düşen kişiler de git gide günah bataklığına yaklaşır. Kur’an-ı Kerimde nefse değinilen ayetlerin çoğunda onun kötülüğü emrettiği vurgusu yapılmaktadır.

Nefsin Mertebeleri Nelerdir?

• Nefsi Kamile Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Mardiyye Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Raziye Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Mutmainne Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Mülhime Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Levvame Nedir? Vasıfları Nelerdir?
• Nefsi Emmare Nedir? Vasıfları Nelerdir?

Nefsin; nefs-i emmare, nefs-i levvame, nefs-i mülhime, nefs-i mutmainne, nefs-i razıyye, nefs-i merdıyye ve nefs-i kamile olmak üzere 7 mertebesi vardır. Bu mertebelere aynı zamanda “atvar-seb’a” da denmektedir. Nefse ait mertebelerin her biri Allah’a ait isimler zikredilerek aşılabilmektedir. Nefs-i emmare, sürekli kötülük emredilen mertebedir. Bu mertebede bulunan kişiler arzu ve istekleri doğrultusunda hareket etmektedir.

Nefs-i levvame, yaptığı kötülük ve günahlar için kendini ayıplamaktadır. Bu mertebedeki kimse gafletten uyanmaya ve yaptıkları için pişmanlık duymaya başlamaktadır. Nefs-i mülhime aynı zamanda ilham alan nefis olarak da bilinmektedir. Bu mertebede kişinin kalbinde Allah tarafından gelen bir mana oluşmaya başlamaktadır.

Nefs-i mutmainne, hiçbir şüphesi kalmamış ve tamamen tatmin olan nefis mertebesi olarak bilinmektedir. Nefs-i mutmainne ardından nefs-i razıyye mertebesine geçilmektedir. Burada nefsin razı ve memnun olduğu bilinmektedir. Bu mertebedeki kişinin nefsi Allah tarafından gelmiş ve geçmiş olan her şeye razı olmuştur.

Nefs-i merdiyye mertebesi, Allah’ın rızasına nail olmaktadır. Bu nedenle de razı olunmuş nefis olarak kabul edilmektedir. Nefsin son mertebesinde ise nefs-i kamile yer almaktadır. Bu noktada nefis tamamen safileşmiş ve kemale ermiştir.