Oruç Tutmanın Hikmetleri ve Faydaları

Orucun gâyesi, bedene azap etmek ve zahmet çektirmek değildir. Pekala oruç nasıl bir ibadettir? Neden oruç tutarız? Oruç tutmanın hikmetleri nelerdir? Kısaca orucun hikmetleri ve yararları.

Oruç, tan yerinin ağarmasından güneşin batışına kadar yemek, içmek ve cinsî isteklerden uzak durmak sûretiyle yapılan bir ibadettir. Her sene kamerî aylardan Ramazan ayı boyunca 29 yahut 30 gün bu ibadete devam edilir.

ORUÇ TUTMANIN HİKMETLERİ

Oruç, hayat gayretinde mecburî olan “sabır, irâde, nefsî arzulardan uzaklaşma” üzere hâllerin tâlimi ile ahlâkî durumumuzu kemâle erdirir. Nefsin yemek, içmek ve şehvetten yana bitmez tükenmez isteklerine karşı insanın erdem ve haysiyetini esirgeyici bir kalkandır.

Zekat ve Sadakanın Hikmetleri Faydaları..

Yine oruç; sahibini, azim, sebât, kanâat, hâle istek, metânet ve sabır üzere ahlâkî hoşluklara erdirir. Mahrûmiyet ve açlığı tattırmak sûretiyle üzerimizdeki nîmetlerin kadrini hatırlatır. Kalplerimizi, Allah’a karşı hamd ve şükür, kullarına karşı da merhamet ve yardım hisleriyle doldurur. Bu vasfıyla oruç, toplumsal hayattaki kin, hased, kıskançlık üzere kitleyi huzursuzluğa boğan menfîlikleri bertaraf etmekte en müessir bir ilâçtır. Hasebiyle oruç, yalnız bu ümmete değil, önceki ümmetlere de farz kılınmış bir ibâdettir. Allah Teâlâ buyurur:

“Ey îmân edenler! Oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, Allah’a karşı gelmekten sakınan takvâ sahibi kullar olasınız diye, sayılı günlerde size de farz kılındı…” (Bakara, 183-184)

Orucun mânen yararlı olabilmesi için, ya­lan, iftira, gıybet, kelam taşıma üzere davranışlardan, küfür ve lânet üzere kelamlardan, arbededen, her türlü makus fiil ve günahtan şiddetle sakınmak gerekir. Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, oruçlu mü’mine, kendisine karşı yapılan kabalıklara sükûnetle mukâbele etmesini tavsiye eder. Böylelikle oruç tutan insan makus ahlâktan uzaklaşmış olur.

Oruç, insanın daha sıhhatli ve verimli olmasını sağlar. Bunu ağaçlarda bile müşâhede edebiliriz. Ağaçlar kışın yapraklarını döküp uykuya dalarlar, hatta ilkbahar gelip buzlar eriyene kadar köklerine su bile alamazlar. Oruçlu geçen bu birkaç aydan sonra ilkbahar geldiğinde, yaprak ve çiçeklerinin bolluğundan da anlaşılacağı üzere eskisinden daha büyük bir verimlilik kazanırlar. Madenler bile oruca muhtaçtırlar. Motor ve makineler uzun mühlet çalıştıktan sonra bir mühlet durdurulurlar. Bu dinlenme, onların eski güçlerini kazanmalarını sağlar.

Tıp etrafları, otuz günden az tutulan orucun tesirsiz olacağını, kırk günden fazlasının da alışkanlık yaparak, belirli periyotlarda yeme içmeye orta vermenin getireceği yararları sağlamayacağını bildirir. Son vakitlerde Batı’da uygulanan yeni bir tedavi usulüyle, kronik hastalıklar, hastanın durumuna nazaran uzun yahut kısa vadeli oruç ile iyileştirilmektedir.[1]

Oruç, zihnî ve kalbî melekelerin de daha sıhhatli çalışmasına yardımcı olur.

Şunu da hatırlatalım ki orucun gâyesi, bedene azap etmek ve zahmet çektirmek değildir. Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, oruç tutarken sahura kalkmayı ve iftarda ivedi etmeyi tavsiye etmiştir.[2] Demek ki orucun asıl maksadı, Allah’a karşı kulluk görevini yerine getirmek, nefsi terbiye ederek takvaya ulaşmak, ferdi ve toplumu geliştirmek sûretiyle Allah’ın râzı olacağı huzurlu bir ortam meydana getirmektir.

Dipnotlar:

[1] Prof. Dr. M. Hamîdullah, İslâm’a Giriş, s. 104. [2] Buhârî, Savm, 45; Müslim, Sıyâm, 48; Tirmizî, Savm, 17/708.

Kaynak: Murat Kaya, Ebedi Kurtuluş Yolu, Erkam Yayınları