Türkiye’de Ahlkasız LGBT Dernekleri..

Türkiye LGBT+ Dayanışması Tarihinin Kısa Özeti

1993 – Lambda Istanbul kuruldu.
1994 – Ankara’da Kaos GL kuruldu.
1996 – Üniversiteli, Eşcinseller arası dayanışma ağı LEGATO kuruldu.
2001 – İzmir’de Siyah Pembe Üçgen kuruldu.
2003 – İstanbul’da ilk kez bir onur yürüyüşü düzenlendi. Yürüyüşe yaklaşık 30 kişi katıldı.
2005 – Kaos GL derneği tüzel kişilik kazandı.
2006 – Lambda İstanbul derneği tüzel kişilik kazandı
2006 – Ankara’da ilk kez onur yürüyüşü düzenlendi.
2006 – Ankara’da Trans Dayanışma örgütü Pembe Hayat kuruldu
2009 – Siyah Pembe Üçgen tüzel kişilik kazandı.
2011 -İstanbul’da o güne kadarki en büyük onur yürüyüşü yaklaşık 10.000 kişinin katılımıyla gerçekleşti. Bu aynı zamanda Güneydoğu Avrupa’da düzenlenen en büyük LGBT onur yürüyüşü olmuştur. CHP, BDP gibi partilerden temsilciler de yürüyüşe destek vermiştir.
2013 – İstanbul Onur Yürüyüşü, Gezi Parkı olayları’nın da etkisiyle 100.000 kişinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir.

Boysan’ın Evi

5 Eylül 2015 tarihinde bir trafik kazasında hayata gözlerini yuman, o tarihte Şişli Belediye Başkanı Hayri İnönü’nün danışmanlığı görevini yürüten LGBT aktivisti Boysan Yakar adına açılan Boysan’ın Evi belki de Türkiye’de özellikle LGBT+ bireylere yönelik açılan ilk kültür merkezi.   Aynı zamanda LGBT+ aktivistlerin buluşma yeride olduğu için bu sayfada yer almasında sayfada gördüğümüz; fikir kulübü, mini kütüphanesi gibi işlevleri de olan mekan birbirinden renkli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.

LGBTİ Dayanışma Dernek ve Dayanışma Grupları

Listag LGBTİ
Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Trans, İnterseks Bireylerin Aileleri ve Yakınları Grubu yani kısaca LİSTAG LGBTİ bireylerin aile ve yakınlarına destek olmak için kurulmuş bir dernektir. Grup düzenli olarak toplantılar yapmakta, LGBTİ bireylerin yakınlarını buluşturmakta, onların ve toplumun LGBTİ ve homofobi konusunda bilgilenmesi ve bilinçlenmesi yönünde faaliyetlerde bulunmaktadır.

Ladeg+ Aile Grubu
LADEG+, ailelerinde; lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseks, kuir+ (LGBTIQ+) kişiler olduğunu öğrenen ebeveynler ve yakınları tarafından kurulan bir sivil toplum oluşumudur. LGBTIQ+ ebeveynleri ve yakınları olarak bir araya gelen LADEG+, LİSTAG’ın kurucuları arasında yer alan bir grup gönüllü tarafından 2016 yılında faaliyetlerine başlamıştır. Oluşum toplantılarını ve çoğu etkinliklerini Boysan’ın Evi Kültür Merkezinde gerçekleştirmektedir.

Kaos GL – Ankara
Türkiye’nin ilk gay & lezbiyen içerikle dergisi olan KAOS GL Dergisi ve Türkiye’nin resmen tescil edilen il eşcinsel derneği olan Kaos Gey Ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar Ve Dayanışma Derneği. Eşcinselliği daha kapalı yaşandığı bir şehir olan Ankara merkezli olmasına, ve bu alanda faaliyete başlayan ikinci oluşum rağmen Türkiye’de politik eşcinsel hareketin tartışılmasız öncülüğünü yapmış, ve halen de yapmaya devam etmektedir.

Pembe Hayat – Ankara
Ankara merkezli özelikle travesti ve transseksüellere yapılan baskılarla mücadele etmeyi amaçlayan “Pembe Hayat Lezbiyen, gey, biseksüel, travesti, transseksüel Dayanışma Derneği” isimli oluşum. Web sitelerinden alıntı yapmak gerekirse: “Pembe Hayat LGBTT Dayanışma Derneği, 30 Haziran 2006 tarihinde Ankara’da kurulan Türkiye’nin ilk trans hakları derneğidir. Pembe Hayat, kurulduğu yıldan bu yana, trans bireylerin yoğun ve sistematik şekilde maruz kaldığı önyargı, ayrımcılık, nefret söylemi, nefret suçları, polis şiddeti, kötü muamele ve işkence, toplumsal dışlanma gibi alanlarda çeşitli projeler üretmektedir”

SPoD LGBT – Istanbul
Tam adı: “Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği (SPoD)” olan dernek kendilerini Facebook sayfalarında şu şekilde tanımlıyor: “SPoD, toplumun her alanında yaşanan ve özelde cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelli şiddet, baskı, sosyal dışlanma ve ayrımcılık durumları ile ilgili veri oluşturmayı ve bütün ayrımcılık biçimlerinin ortadan kalkmasına yönelik çalışmayı amaçlar. SpoD bu doğrultuda öncelikli olarak ekonomik, sosyal haklar ve sosyal politika alanlarına yoğunlaşır.”

LGBTT İstanbul
Lambda İstanbul’dan 2007 yılında kopan aktivistler tarafından başlatılan ve önemli etkinliklere adını yazdıran oluşum 2010 yılının sonlarında resmen dernekleşmiştir.  Ayrımcılık ve şiddetle mücadele etmek, hukuksal ve psikolojik destek sağlamak, yasal görünürlülük elde etmek ve nefret cinayetleri ile mücadele  etmek derneğin öncelikli hedefleri arasındadır. Kapıları gay ve lezbiyen bireylere de sonuna kadar açık olması yanında dernek özellikle travesti ve transseksüellerin sorunlarına odaklanmaktadır. İstanbul Trans Onur Yürüyüşü de İstanbul LGBTİ’nin organize ettiği bir etkinliktir. Öne çıkan çalışmalarından bir tanesi de dünyada ilk olarak açılan Trans Evi projesidir. Hak ihlali ve ayrımcılıklara karşı hukuki destek sundukları acil destek hattına web sayfalarında ulaşabilirsiniz.

Lambda İstanbul
Lambda İstanbul, Türkiye’nin ilk ve şu an en faal eşcinsel dayanışma guruplarından birisidir. Lambdaistanbul isteyen herkesin katılımına açıktır. Gönüllülük esasına göre çalışılır. Lezbiyenler, geyler, biseksüeller, travesti ve transseksüel kadınlar ve erkekler gönüllü olarak çalışır. Hiyerarşinin (başkan ve yardımcıları vs. olmadığı) bir sivil toplum örgütüdür. Lambda’da çalışabilmek için herkese açık olmak bir kural değildir. Burada çalışan gönüllülerin açıklık dereceleri çok farklılık göstermektedir. Web sitelerinde hem aktivitelerini hem de eşcinsellikle ilgili önemli bilgiler sunuyorlar.

Siyah Pembe Üçgen – İzmir
Türkiye Eşcinsel Hareketi’nin içerisinde Biz GL, Öteki İzmir ve Pembeüçgen gruplarıyla dönem dönem var olmaya çalışmış İzmirli Eşcinseller bu gruplardan edindikleri deneyimlerini Eylül 2006’da yeniden bir araya gelerek önce Kaos GL İzmir adıyla bir grup oluşturmuşlar, daha sonra oluşum Siyah Pembe Üçgen adı ile dernekleşme çalışmalarına başlamıştır. Baki Koşar etkinliğiyle birlikte dernekleşme sürecini tamamladıklarını ilan eden grup 2009 sonunda savcılıkça açılan kapatılma davasına rağmen dayanışma faaliyetlerine devem etmektedir.

Genç LGBTİ Derneği – İzmir
İzmir’de LGBTİ+ gençlerin sorunlarını araştırmak ve bu sorunları gündemleştirmek için kurulan Genç LGBTİ Derneği, Aralık 2016 tarihinde yerleştiği ofisinde çalışmalarını sürdürmekte. Facebook sayfalarında yayınlanan manifestolarına kendilerini şu şekilde tanımlamaktalar: “LGBTİ+ gençlerin sorunlarını araştırmak, bu sorunları gündemleştirmek, çözüm önerileri sunmak ve LGBTİ+ gençlere kendilerini ifade edebilecekleri alanlar açmak amacıyla İzmir’de kurulmuştur.”

Bursa Özgür Renkler
İlk olarak 2013-14 öğretim yılının başında Uludağ Üniversitesindeki LGBT öğrenciler tarafından adlandırılan Özgür Renkler oluşumu, Üniversite yönetiminin engellemeleri nedeniyle 2016 yılında üniversiteden bağımsız olarak dernekleşmiştir.  Facebook sayfalarında belirttikleri üzere LGBTİ (lezbiyen, gey, biseksüel, trans, interseksüel) bireylerin görünürlüğünü arttırmayı ve cinsel yönelim/cinsiyet kimliği hedefli ayrımcılığa karşı mücadele etmeyi temel meselesi olarak belirlemiştir.

BİZ Antalya

Antalya’da 2017 yılının ilk aylarında kurulan, tam adı “BİZ Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Araştırmaları Topluluğu” olan oluşum Facebook sayfalarında kendilerini “İnsan hak ve özgürlükleri temelinde, bağımsız, eşitlikçi bir politikayla her türlü ayrımcılığa ve her türlü şiddete karşı mücadele etmeyi” hedefleyen bir topluluk olarak tanıtmakta..

Queer Adana
2013 Temmuz ayında sitemize aşağıdaki mesaj ile bildirilmiştir:
Adana’da toplumsal cinsiyet bilinci oluşturmak için yola çıkmış bir grup LGBTI’nin örgütlenerek kurduğu güzel bir olusum. “Ne yalnız ne de yanlışız” “Sen yoksan 1 eksiğiz” ve “Aşk örgütlenmektir” şiarlarını benimsemiş güzel ve samimi bir sivil toplum örgütlenmesi. Adana’da 4 Temmuz 2013’te faaliyetlerine başlayan yerel LGBTİ örgütlenmesidir. Aktivizm, dayanışma, danışma, kültür ve sanat etkinlikleri, eğlence, fikir imeceleri ve LGBTİ politikaları geliştirmeyi hedefleyen şimdiden 350’den fazla takipçisi olan bir sivil toplum oluşumudur.

Mersin LGBT 7 Renk
2013 Mersin’de bir araya gelen yerel eşcinsel dayanışma grubu amaşlarını şu şekilde dile getirmişlerdir: “Eşcinsel bireylerin, eşit yurttaşlık ve insanca yaşam taleplerini hayata geçirmek adına, Mersin’de ortak hareket ilkesiyle lezbiyen, gay, biseksüel ve transseksüellerin haklarını kamuoyunda yüksek sesle savunmak; elde edilememiş haklardan ötürü demokratik muhalefet hakkını kullanarak söz konusu hakların kazanılması için mücadele etmek.”

Hevi Lgbti Derneği – İstanbul
İnternet sitelerinde “Hêvî, LGBTİ politikalarının geniş bir siyasi çerçevede ele alınması gerektiğine inanır. Sınıf, etnisite, cinsiyetçilik, sömürgecilik konuları ile insan ve doğanın hak ve özgürlüklerini LGBTİ politikalarının ayrılmaz bileşenleri olarak görür” şeklinde kendilerini tanımlayan İstanbul merkezli LGBTİ derneği.

Gökkuşağının Kızılı
Eşcinsel harekette ortaya çıkan bir diğer sosyalist oluşum ise TKP ile bağlantılı olan Gökuşağının Kızılı hareketidir. Büyük ihtimalle bağlı oldukları partiler arasındaki genelde rekabet zaman zaman bu iki eşcinsel örgüte de yansımaktadır “Gökkuşağının Kızılı, LGBT hakları ve ayrımcılık konusunda duyarlı ve çevresini bu yönde değiştirme iradesine sahip olanların sosyalist alternatifidir.” şeklide kendini ifade etmektedir. 2018 yılında dernek resmi faaliyetlerine ara vermiş ve sadece sosyal medya üzerinde yaptığı yayınlarla etkinliğini sürdürmektedir.

Sosyalist EBT
Facebook sayfalarında kendilerini özetle “Heteroseksizme ve liberalizme karşı Eşcinsel, Biseksüel, Trans ve tüm antiheteroseksistlerin devrimci mücadele odağı Sosyalist EBT Hareketi, Marksist Leninist tarihi mirası olarak sahiplenir ve Marksist Leninist ilkeleri benimser.” şeklinde ifade eden, sosyalist ilkeleri benimseyen eşcinsel hareket. Yakın zamana kadar eşcinselleri dışlayan sosyalistlerin eşcinsel harekete açık destek vermeye başlamaları olumlu bir gelişme olarak görülebilir. Oluşumun en etkin isimlerinden biri ise Türkiye’deki eşcinsel hareketin öncülerinden olan tanınmış transseksüel Demet Demir’dir. Oluşum 2011 yılından beri faaldir.

Hebun Diyarbakır
Yaklaşık 2008 yılında Diyarbakırda Hejvin adı ile bir oluşum ve hatta dergi çıkarma denemesi olmuştu. Diyarbakır’daki eşcinsel oluşum daha sonra Hebun LGBT adı ile internet ağırlıklı olmak üzere faaliyetlerine devam etmektedir. Dernek internet üzerinden Hebun Fanzin isimle bir bağımsız yazışmalık (fanzin) da yayınlamaktadır. Bölgenin Türkiye ortalamasından göre bile daha muhafazakar olduğunu göz önüne aldığımızda Diyarbakır merkezli bu oluşum umut verici sayılabilir.

Voltrans – Trans Erkek İnsiyatifi
Voltrans Grubu, biyolojik olarak kadın olan ama kendini kadın olarak tanımlamayan, dönüşüm sürecine girmiş/girmemiş, girmeyi düşünen/düşünmeyen, toplumsal cinsiyet kimliği geçişinde olan, veya cinsiyet kimliğini şu anda sadece sorgulayan herkese açık bir gruptur. İçinde güzel yazıların ve linklerin olduğu blog ayrıca grup bir inisiyatif kurma çabalarında.

Kırmızı Şemsiye – Ankara
Adres:Konur 2 Sokak 44/8, Ankara, Türkiye
Kırmızı Şemsiye Cinsel Sağlık ve İnsan Hakları Derneği, Türkiye’deki savunmasız ve dezavantajlı toplumsal gruplar içerisinde yer alan seks çalışanlarının cinsel sağlık ve insan hakları noktasındaki sorunlarını gündeme taşımak, bu sorunlara karşı çözüm önerileri geliştirmek ve yetkililer nezdinde toplumsal cinsiyet eşitliği, adalete erişim, sosyal politikaların geliştirilmesi, kamu sağlığı, ayrımcılık ve nefret suçları ile mücadele ve benzeri diğer konularda savunuculuk çalışmaları yapmak niyetiyle projeler geliştirmek amacını taşır.

T-Kulüp – Trans Erkek Kültür Üretim Platformu
Internet üzerinden bir araya gelen trans erkeklere ait iki yerli oluşumdan biri olan T KULÜP’ün hikayesi kendi anlatımlarında özetle şu şekilde: “2013 Ocak ayında sessiz sessiz heybesindekileri ortaya dökmeye başlayan Sick-o blog, adını ilk kez, maalesef Rüzgar Erkoçlar’ın çirkin ifşasıyla konuya uyanan; iştahlı, meraklı, magazinci medyanın değil mesleği yaşatan birkaç asil gazeteci temsilcisinin güzel röportajları sayesinde duyurdu. Bir iki ay sonra açılan #transerkekler Facebook grubunda bir network oluşturan trans erkekler 2013 Kasım’ında’ un TİB tarafından erişime engellenmesiyle online aktivizm gibi gözlerden uzak bir mecrada bile devletin gürzünün enselerinde olduğunu, ellerindeki küçük ve geç kalmış kaynaktan bile edilebileceklerini gördüler. 17 gün gerekçesiz olarak kapalı kalan Sick-o blog, bu ablukadan hukukçu LGBTİ insan hakları aktivistlerinin desteğiyle, hukuk mücadelesi vererek ve güçlenerek çıktı. 2014’te T-KULÜP : Transerkek Kültür Üretim Platformu adını alan, bugün 300 üyesi olan; Almanya’da, Kıbrıs’ta, Azerbaycan’da Türkçe konuşan trans erkeklerin bir araya geldiği, dayanıştığı bir platforma dönüşen KULÜP, “Trans Erkekler Kulüp’te” nidasıyla, 2014i Trans Onur Yürüyüşü’nde birlikte yürümek için trans erkeklere de bir çağrıda bulundu.”

Queer Kıbrıs
Kuir Kıbrıs Derneği, cinsiyet, cinsiyet ifadesi, cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği ayrımcılıklarıyla mücadele edilmesi; homofobi, bifobi ve transfobinin engellenmesi; Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Transcinsel ve Kuir (LGBTQ) bireylerin Temel Evrensel Hak ve Özgürlüklerinin korunması ve bu konularda duyarlılığın artırılması yönünde çalışmalar yürüten bir sivil toplum hareketidir.

Eleştirel LGBT Oluşumları

Türkiye LGBTİ Birliği

İlk olarak LGBTİ DER adında dernekleşmek üzere ortaya çıkan oluşum tarafından kurulan ancak artık eski yönetiminden tamamen bağımsız yayıncılık yapan 30 binler civarı takipçisi bulunan LGBT online haber sitesi. LGBT dernekleri hakkında oldukça sert eleştiriler yapan kişilerin bir araya gelmesi ile oluşan Türkiye LGBTİ Birliği mevcut derneklerden daha ‘milliyetçi’ bir çizgide bulunması ile LGBT derneklerinden dışlanan yada temsil edilmeyen LGBT bireylerin sözcülüğünü yaparak önemli bir denge unsuru oluşturmakta .

LGBTİ+
Web: Turkiyelgbt.Wordpress
Sağ görüşlü LGBT bireyler tarafından kurulan oluşum kendilerini şu sloganlarla tanımlamakta.
“Türkiye de yaşayan biz sağ politik görüşlü LGBTİ+ bireyler olarak 2015 yılında bir araya gelmeye başladık ve bu birlikteliğimize ‘Türkiye LGBTİ+ Oluşumu’ adını verdik. Sağ Politik Eşcinseller Vardır. Müslüman LGBTİ+ ler Vardır. Türkiyeli Geyler Vardır. Gezi Olaylarına Katılmayan Travestiler Vardır. Milliyetçi Lezbiyenler Vardır.”

LGBTİ Oluşumlarını İzleme Platformu
Web: Facebook.com / groups / 317082238497780/
Türkiye’deki LGBTi dernekleri hitap ettikleri kitleyi ne oranda temsil edebiliyor ? Bu derneklerin mali kaynakları ne derece şeffaf ? Hangi dernek bugüne kadar hangi projeleri aldı ve alıyor ? Projeler ne kadar şeffaf ve ihtiyaca cevap verir nitelikte ? Yıllardır belli kişilerin çalıştığı ve neredeyse emekli olacak duruma geldiği bu derneklerde demokratik işletim ne derece uygulanıyor ? Seçim mekanizması işletiliyor mu ? Yıllardır etkinliklerde, basın açıklamalarında neden hep aynı isimler öne çıkıyor ? Ve en önemlisi, söylem ve politikaları ülkemizde “homofobi” ve “transfobinin” azalmasına gerçekten katkı sağlıyor mu ?